Hukuki Paylaşımlar

Geçtiğimiz Ayda Vergi Hukuku (Şubat 2022)

• Danıştay, işçi ve işveren arasında imzalanan ikale veya karşılıklı sonlandırma sözleşmesi sonucu ödenen tutarın, ihbar tazminatını veya farklı adlarda ödenmiş olsa da ihbar tazminatı miktarını geçen tutarını “ek menfaat” olarak değerlendirdi ve ücret niteliği taşımadığından gelir vergisi kesintisi yapılamayacağına karar verdi. (05.02.2022 tarihli ve 31741 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulunun, Bölge İdare Mahkemeleri Kararları Arasındaki Aykırılığın Giderilmesi İstemi Hakkında 24.11.2021 tarihli ve E. 2021/6, K. 2021/7 sayılı kararı.) İlgili karara erişmek için bağlantıyı kullanabilirsiniz. 
• Danıştay, eczaneler tarafından iş yerlerinde kullanılan levhaların, ilan ve reklam vergi istisnasına tabi olacağını öngören bir yasal düzenleme bulunmadığına ve eczane levhalarından vergi alınması gerektiğine hükmetmiştir.  Buna göre, 2464 sayılı Kanun’un ilgili maddeleri uyarınca levhanın alanına uygun olarak belirlenen verginin tarife veya nispetine uygun vergilendirme işlemleri uygulanmalıdır. (10.02.2022 tarihli ve 31746 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulunun Bölge İdare Mahkemeleri Kararları Arasındaki Aykırılığın Giderilmesi İstemi Hakkında 19.01.2022 tarihli ve E. 2021/8, K. 2022/1 sayılı kararı.) İlgili karara erişmek için bağlantıyı kullanabilirsiniz. 
• 11.02.2022 tarihli ve 31747 sayılı Resmi Gazete’de Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından, Kurumlar Vergisi Genel Tebliği’nde (Seri No: 1) Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No: 19) yayınlanmıştır. İlgili tebliğ, 20.01.2022 tarihli ve 7352 sayılı Vergi Usul Kanunu ile Kurumlar Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 2. maddesi ile 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’na (“KVK”) eklenen geçici 14. maddenin uygulamasına ilişkin usul ve esaslara dair temel düzenlemeleri içermektedir. KVK’ya eklenen geçici 14. madde, en basit haliyle, kur korumalı mevduat hesabı olarak anılan yeni düzenlemeye geçişlerde yabancı para hesaplarının Türk Lirası hesaplarına dönüştürülmesi halinde oluşacak kur farkının vergilendirilmesine dair esasları düzenlemektedir. Bu bağlamda maddenin uygulamasını gösteren tebliğin getirdiği başlıca düzenlemeler şu şekilde özetlenebilir:
  • Kurumlar Vergisi Genel Tebliği’ne eklenen “40. Yabancı Paraların ve Altın Hesaplarının Dönüştürülmesinden Elde Edilen Kazançlara İlişkin İstisna Uygulaması” başlıklı madde uyarınca, Türk Lira Mükelleflerin 31.12.2021 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralar ve altın hesapları ile 01.01.2022 tarihi dahil olmak üzere, bu tarihten itibaren açılacak işlenmiş ve hurda altın hesabı bakiyeleri KVK’nın geçici 14. maddesi uyarınca kurumlar vergisinden müstesnadır.
  • Dördüncü geçici vergilendirme dönemine (01.10.2021-31.12.2021) ilişkin beyannamenin verilme tarihine kadar (Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre 25.02.2022 tarihine kadar uzatılmıştır) Türk Lirası’na çevrilen yabancı paralarda aşağıda sayılan kalemler kurumlar vergisi istisnasından yararlanabilecektir.
    • Yabancı paraların dönem sonu değerlemesinden kaynaklanan kur farkı kazançları. Kur farkı kazancının istisna tutarının hesabında farklı tarihlerde hesaba girmiş yabancı paraların var olabileceğini kabul eden İdare, kısmi dönüşüm halinde ancak Türk Lirası’na çevrilen dövizin 31.12.2021 tarihli bilnçoda bulunan toplam hesap tutarına oranlanması neticesinde bulunacak tutarın istisna kapsamında olduğunu kabul etmiştir.
    • 01.01.2022 döneminden itibaren kur korumalı mevduat hesabı açılışına kadar olan döneme dair kur farkı kazancı istisna kapsamındadır.
    • 31.12.2021 tarihli bilançolarda yer alan yabancı paraları dördüncü geçici vergilendirme dönemine kadar Türk Lirası’na dönüştüren mükelleflerin dönem sonu itibariyle tahakkuk eden faiz ve kar payı gelirleri istisna kapsamındadır.
    • Türk Lirası mevduat ve katılma hesaplarından hesaplara ait vade sonunda elde edilen faiz ve kar payı gelirleri istisna kapsamındadır.
    • Kendilerine özel hesap dönemi tayin edilmiş mükelleflerin özel hesap dönemlerinden bağımsız olarak öngörülen şekle ve süreye uymak suretiyle Türk Lirası mevduat ve katılma hesaplarını tercih etmesi halinde istisna yine uygulama alanı bulacaktır.
  • Bir diğer açıdan anılan düzenleme sadece geçmişe yönelik döviz hesaplarına ilişkin vergi istisnası tanımamaktadır; aynı zamanda 18.02.2022 tarihinden 31.12.2022 tarihine kadar Türk lirasına çevrilen yabancı paralara ilişkin istisna uygulamasını düzenlemektedir. Anılan tebliğin yayınlandığı tarihte, dördüncü geçici vergilendirme dönemine ilişkin beyannamenin verilme tarihi 18.02.2022 olmasına rağmen daha sonra Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yapılan açıklama ile beyanname verme tarihinin 25.02.2022 tarihine kadar uzatıldığı dikkate alınırsa yukarıda yer verilen 18.02.2022 tarihinin, 25.02.2022 olarak kabul edilmesi doğru olacaktır. Anılan dönem kapsamında yapılan mevduat hesapları dönüşümlerinde de yukarıda yer verilen istisnalar uygulama alanı bulacaktır.

İlgili tebliğe erişmek için bağlantıyı kullanabilirsiniz.

• 11.02.2022 tarihli ve 31747 sayılı Resmi Gazete’de Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından, Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 536) yayınlanmıştır. İlgili tebliğin temel amacı, borsada rayici olmayan yabancı paraların, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu (“VUK”) uyarınca 2021 yılı için yapılacak değerlemelerine esas oluşturacak kurların tespit edilmesidir. Bu sayede, borsada rayici olmayan yabancı paraların ve bu paralarla olan senetli ve senetsiz alacak ve borçların değerlemesinde 2021 yılı sonu itibarıyla tebliğe ekli listede yer alan kurların uygulanması amaçlanmaktadır. Tebliğe ekli listeye ve tebliğe erişmek için bağlantıyı kullanabilirsiniz. 
• 26.10.2021 tarihli ve 31640 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Vergi Usul Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun kapsamında 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’na eklenen Mükerrer Madde 20/A maddesi uyarınca kazançları basit usulde tespit olunan ticaret ve sanat erbabının, 01.01.2021 tarihinden itibaren elde ettikleri ticari kazançları gelir vergisinden istisna edilmiştir. Yeni düzenlemenin ilk ve en önemli sonucu kazançları basit usulde tespit edilen ticaret ve santı erbablarının 2021 yılına ait ticari kazançlarını bildirir 2022 yılı yıllık gelir vergisi beyannamesi vermemesidir. 15.02.2022 tarihinde Hazine ve maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından, uygulamanın ne yönde olacağına dair açıklayıcı “Kazançları Basit Usulde Tespit Edilen Mükelleflerde Gelir Vergisi İstisnası Rehberi” yayınlanmıştır. Rehbere erişmek için bağlantıyı kullanabilirsiniz.
• 22.02.2022 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan 18.01.2022 tarihli ve 2018/25664 Başvuru Numaralı Anayasa Mahkemesi kararında özetle, alacağın tahsili amacıyla borçlu aleyhine başlatılan icra takibinde borçluya ait taşınmazın satışından elde edilen bedelin yaklaşık 4 yıl süren sıra cetvelinin kesinleşmesi sürecinde nemalandırılmaması (yatırılan paranın veya hisse senedi üzerinden elde edilen faiz gelirinin ödenmesi nemalandırma olarak ifade edilmektedir) sebebiyle mülkiyet hakkının ihlal edildiği iddiası değerlendirilmiştir. Somut başvuru açısından sıra cetvelinin düzenlendiği tarih ile fiili ödemenin yapıldığı tarih arasındaki 4 yıllık sürenin makul olmadığını belirten Mahkeme, ihale bedelinin enflasyon karşısında nasıl değer kaybına uğradığını somut veriler ile açıklamış ve icra dairesinin ihale bedelini vadeli hesaba yatırmamasının pozitif yükümlülüklerin yerine getirilmemesi olduğunu ve bu sebeple mülkiyet hakkının İHLAL EDİLDİĞİNE karar vermiştir.

Av. Emre Burak Onat

Stj. Av. Doğa Dilay Atasever

Stj. Av. Doğa Can Altınözlü