Hukuki Paylaşımlar

Geçtiğimiz Ayda Vergi Hukuku (Nisan 2022)

●   1 Nisan 2022 tarihli ve 31796 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 31.03.2022 tarihli ve 5360 sayılı Cumhurbaşkanı Kararının eki Karar ile;

o Yeni açılan veya vadesi yenilenen hesaplara uygulanmak üzere mevduat faizleri ile katılım hesapları karşılığı ödenen kar paylarında uygulanan indirimli tevkifat oranlarının yürürlük süresi,

o Bazı yatırım fonlarından elde edilen gelir ve kazançlarda uygulanan indirimli tevkifat oranının yürürlük süresi,

o Bankalar tarafından ihraç edilen tahvil ve bonolardan elde edilen gelir ve kazançlar ile fon kullanıcısının bu bankalar olduğu varlık kiralama şirketleri tarafından ihraç edilen kira sertifikalarından elde edilen gelir ve kazançlarda uygulanan indirimli tevkifat oranlarının yürürlük süresi

30.06.2022 tarihine kadar geçerli olmak üzere 3 ay uzatılmıştır. Cumhurbaşkanı kararına ulaşmak için tıklayınız.

●   5 Nisan 2022 tarihinde 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu Sirküleri/59 yayınlanmıştır. Sirkülerde 2022 yılı birinci geçici vergi döneminde uygulanacak yeniden değerleme oranı % 33,63 olarak tespit edilmiştir. Sirkülere ulaşmak için tıklayınız.

●   8 Nisan 2022 tarihli ve 31803 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ (Sayı: 2021/14)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sayı: 2022/16) yayınlanmıştır. Tebliğde yurt içinde mukim gerçek kişilerin bankalardaki, yurt içi yerleşik tüzel kişilerin ise 31.12.2021 ile 31.03.2022 tarihleri arasındaki herhangi bir tarihte* bankalarda mevcut olan ABD doları, Euro ve İngiliz sterlini cinsinden döviz tevdiat hesabı ve döviz cinsinden katılım fonu hesabı bakiyelerinin, hesap sahibinin talep etmesi halinde dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrileceği hükme bağlanmıştır. (*Düzenlemenin önceki hali “…yurt içi yerleşik tüzel kişilerin ise 31/12/2021 tarihi itibarıyla bankalarda mevcut olan…” şeklinde idi.)

●   15 Nisan 2022 tarihli 31810 sayılı Resmi Gazetede 7394 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (“Kanun”) yayınlanmıştır. Kanun vergi hukuku anlamında önemli değişiklikler getirmiştir. Bu değişikliklerden bazıları kısaca şu şekilde özetlenebilir:

o Vergi Usul Kanununun (“VUK”) 359. maddesinde düzenlenen hapis cezalarının üst sınırı artırılmıştır.

o Kaçakçılık suçuna ilişkin uygulanacak cezalarda Türk Ceza Kanununda düzenlenen zincirleme suç hükümleri uygulama alanı bulabilecektir. Bu sayede gerçek içtima kurallarının yerine zincirleme suç hükümlerinin uygulanması toplam cezanın azalmasını sağlayabilir.

o Soruşturma ve kovuşturma aşamalarında bazı şartların sağlanması halinde Kanun ile getirilen etkin pişmanlık hükümleri uygulama alanı bulacağından cezalarda indirime gidilmesi mümkün  olabilir.

o Bazı kurumlar bakımından kurumlar vergisi oranı %25’e çıkarıldı. Bu kurumlar:

• Bankalar

• 6361 sayılı Kanun kapsamında olan şirketler

• Elektronik ödeme ve para kuruluşları

• Yetkili döviz müesseseleri

• Varlık yönetim şirketleri

• Sermaye piyasası kurumları

• Sigorta ve reasürans şirketleri

• Emeklilik şirketleri

o Düzenlemenin, 01.07.2022 tarihinden itibaren verilmesi gereken beyannamelerden başlamak ve 01.01.2022 tarihinden itibaren başlayan vergilendirme dönemine ait kurum kazançları için geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girmesi öngörülmüştür.

o Yabancılara vergi istisnası kapsamında teslim edilen konut veya işyerinin bir yıl içinde elden çıkartılması halinde, zamanında tahsil edilmeyen verginin tecil faiziyle birlikte, tapu işlemlerinden önce elden çıkaran tarafından ödenmesi düzenlemesinde yer alan bir yıllık sürenin üç yıla çıkarılması öngörülmüştür.

o Serbest meslek erbabı olan ve ayrı bir muayenehanesi bulunmaksızın faaliyetlerini özel sözleşmelere istinaden özel sağlık kuruluşları ile vakıf üniversitelerine ait sağlık kurum ve kuruluşlarında yürüten doktorlar ile tıpta uzmanlık mevzuatına göre uzman olan kişilerin gelirlerinin serbest meslek erbabı olarak vergilendirilmesi hükme bağlanmıştır.

o Sera etkisi yaratan egzoz gazı salınımını tamamen ortadan kaldıracak teknolojilerin geliştirilmesi amacıyla Türkiye’de gerçekleştirdikleri Ar-Ge faaliyetleri sonucunda geliştirdikleri elektrik motorlu taşıt araçlarını Türkiye’de imal eden mükelleflerin, bu araçların geliştirilmesine yönelik verilen ve yatırım teşvik belgesi kapsamında yer alan mühendislik hizmetlerinin 31.12.2023 tarihine kadar katma değer vergisinden istisna tutulacağı yasalaşmıştır.

●   21.04.2022 tarihli Resmi Gazete’de Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından “Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No: 41)” yayınlanmıştır. Tebliğ kapsamında yapılan değişiklikler özetle şu şekildedir:

o İsteğe Bağlı Tam Tevkifat uygulamasına (I/C-2.1.3.2.) başlığı altında yer alan hizmetler ve (I/C-2.1.3.3.) başlığı altında yer alan teslimlere dair işlemlerde (Tebliğin (I/C-2.1.3.2.13.) bölümü altında yer alan diğer hizmetler ile (I/C-2.1.3.3.7.) bölümü altında yer alan diğer teslimler hariç olmak üzere) alıcı mükelleflerin tevkifat sorumluluklarının bulunup bulunmadığına bakılmaksızın, hesaplanan KDV’nin tamamını sorumlu sıfatıyla beyan edip ödemeleri imkanı getirilmiştir. Bunun için, alıcı mükellef ile satıcı mükellef arasında bu hususu düzenleyen 1 yıl süreli yazılı sözleşme akdedilmesi şart koşulmuştur. Ayrıca uygulamaya devam edilmek istenmesi halinde, sözleşmenin aynı süreyle yenilenmesi gerekir. Bir yıllık süre dolmadan söz konusu uygulamadan vazgeçilmesi mümkün değildir. Bu hüküm kapsamında, alıcı tarafından beyan edilip ödenen Katma Değer Vergisi (“KDV”) miktarı satıcıya iade edilecektir.

o Tebliğin Kısmi Tevkifat Uygulaması başlıklı (I/C.2.1.3.) ayrımında yer alan Kısmi Tevkifat Uygulanacak Teslimler başlıklı bölümünün Külçe Metal Teslimleri ayrımında yer alan (I/C-2.1.3.3.1.1.) ve (I/C-2.1.3.3.1.2.) bölümlerindeki “çinko,” ibarelerinden sonra gelmek üzere “demir-çelik,” ibareleri eklenmiştir. Bu suretle, hurda metallerden elde edilenler dışındaki demir-çelik, külçelerinin ithalatçılar ve ilk üreticiler (cevherden üretim yapanlar) tarafından yapılan teslimleri tevkifat uygulaması dışında bırakılmıştır. İlk üreticiden sonraki safhalarda ise 7/10 KDV tevkifatı uygulanacaktır.

o İlgili tebliğ yapılan bir diğer değişiklik kapsamında; Kısmi Tevkifat Uygulanacak Teslimler başlıklı (2.1.3.3.) bölümüne Demir-Çelik ürünlerinin teslimi başlıklı (2.1.3.3.8.) bölümü eklenmiştir. İlgili bölümde; Demir-çelik ve alaşımlarından mamul, Tebliğin (I/C-2.1.3.3.8.2.) bölümünde düzenlenen ürünlerin, Tebliğin (I/C-2.1.3.1/a ve b) bölümlerinde sayılan KDV mükelleflerine (sadece sorumlu sıfatıyla KDV ödeyenler bu kapsama dahil değildir) ve belirlenmiş alıcılara tesliminde (4/10) oranında KDV tevkifatı uygulanacağı belirtilmiştir.

o Tebliğin (II/A) kısmında yer alan “1.1.4. İade” bölüm başlığından sonra gelmek üzere “1.1.4.1. Genel Olarak” bölüm başlığı eklenmiştir. 3065 sayılı Kanunun 32’nci maddesinde, imalatçılar tarafından yapılan ihracat işlemlerinden kaynaklanan iadelerde, yüklenilen KDV yerine sektörler itibarıyla ihracat bedelinin belli bir oranına kadar iade yaptırma konusunda Hazine ve Maliye Bakanlığına yetki verilmiştir. Bu çerçevede, sektör ayrımı yapılmaksızın imal ettikleri malları doğrudan ihraç eden imalatçılar, ihracat teslimlerine ilişkin olarak yüklendikleri KDV tutarına bakılmaksızın ihracat bedelinin %10’una kadar devreden KDV tutarı ile sınırlı olarak iade talep edebilirler. Bu uygulama ihtiyari olup, uygulamadan yararlanabilecek imalatçılar Tebliğin Tecil-Terkin Uygulamasından Yararlanacak Satıcılar başlıklı II/A.8.3. maddesi altında sayılanlardır. İlgili tebliğe erişmek için bağlantıyı kullanabilirsiniz.