Zamanşımını durdurmak için mükellefin takdir komisyonuna sevki
T.C
DANIŞTAY
4.DAİRESİ BAŞKANLIĞI
ESAS NO: 2013/3222
KARAR NO : 2014/5621
KARAR TARİHİ: 14.10.2014
VUK Md. 75, 114
Sırf zamanaşımını durdurmak amacıyla mükelleflerin takdir komisyonuna sevki, matrah takdiri için takdir komisyonuna sevkin zamanaşımını durduracağına ilişkin Kanun hükmünün amacıyla bağdaşmayacağından zamanaşımının durmasından söz edilemeyeceği hk.
İstemin Özeti: Defter ve belgelerini ibraz etmediği ileri sürülerek katma değer vergisi indirimlerinin reddi suretiyle 2005/1. dönemi için davacı adına salınan katma değer vergisi ve kesilen vergi ziyaı cezasının kaldırılması istemiyle dava açılmıştır. Vergi Mahkemesinin kararıyla; gider belgelerini mücbir sebep bulunmaksızın incelemeye ibraz etmeyen davacı adına, katma değer vergisi indirimlerinin reddi suretiyle yapılan cezalı tarhiyatta hukuka aykırılık görülmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek kararın bozulması istenilmektedir.
Karar: 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 113. maddesinde zamanaşımı, süre geçmesi suretiyle vergi alacağının kalkması olarak tanımlanmış; zamanaşımının, mükellefin bu hususta bir müracaatı olup almadığına bakılmaksızın hüküm ifade edeceği belirtilmiştir.
Aynı Kanun’un 114. maddesinin birinci ve ikinci fıkralarında ise, “Vergi alacağının doğduğu takvim yılını takip eden yılın başından başlayarak beş yıl içinde tarh ve mükellefe tebliğ edilmeyen vergiler zamanaşımına uğrar.
(6009 sayılı Kanun’un 8. maddesiyle değişen fıkra Yürürlük; 01.07.2010 tarihinden geçerli olmak üzere 01.08.2010) Şu kadar ki, vergi dairesince matrah takdiri için takdir komisyonuna başvurulması, zamanaşımını durdurur. Duran zamanaşımı mezkûr komisyon kararının vergi dairesine tevdiini takip eden günden itibaren kaldığı yerden işlemeye devam eder. Ancak işlemeyen süre her hâl ve takdirde bir yıldan fazla olamaz.” hükmü yer almaktadır.
Takdir komisyonlarının yetkileri 213 sayılı Kanun’un 75. maddesinde düzenlenmiş olup; bu maddeye göre, 72. maddenin birinci fıkrasına göre kurulan takdir komisyonu 74. maddedeki görevleri dolayısıyla bu Kanunda yazılı inceleme yetkisini haizdir.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nda, hakkında re’sen tarh sebeplerinden biri bulunan mükelleflerin hangi hallerde 135. maddede sayılan incelemeye yetkili olanlar tarafından incelemeye tabi tutulacakları, hangi hallerde matrah takdiri için takdir komisyonuna sevk edilecekleri hususunda herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır.
Bununla birlikte incelemeye sevk halinde incelemede geçen sürenin zamanaşımını durduracağına ilişkin bir hükme yer verilmemiş olmasına rağmen takdir komisyonuna sevk halinde zamanaşımının duracağı hükme bağlanmıştır. Bu farklılıktan maksat, tarhiyata yetkili vergi dairesinden kısmen de olsa bağımsız olarak kurulan takdir komisyonunda geçen süre içerisinde ya da karara karşı vergi dairesi tarafından dava açılması gibi nedenlerle vergi borcunun tarh zamanaşımına uğrayarak ortadan kalkmasının önüne geçmektir.
Dolayısıyla; yukarıda anılan düzenlemelerin amacı ve birbirleriyle olan bağlantıları gözönüne alındığında; matrah takdiri için takdir komisyonuna başvurulması halinde zamanaşımının duracağına ilişkin düzenlemenin, incelemenin vergi dairesinden farklı kuruluş ve çalışma usullerine tabi olan takdir komisyonunca yapıldığı hallerde uygulanabileceği sonucuna varılmaktadır.
İncelemenin 213 sayılı Kanun’un 135. maddesinde sayılan yetkililer tarafından yapılması ve takdir komisyonunca; bunun dışında herhangi bir inceleme yapılmaksızın; bu rapor esas alınarak matrah belirlenmesi halinde ise, tarhiyatın vergi alacağının doğduğu takvim yılını takip eden yılın başından başlayarak beş yıl içerisinde yapılması gerekmektedir. Takdire done olmak üzere Kanun’un 135. maddesine; sayılan yetkililer tarafından inceleme yapılmasına ve düzenlenen inceleme raporlarının takdir komisyonunca done olarak kullanılmasına yasal bir engel bulunmamakta ise de; bu usulün, 114. maddede düzenlenen, tarhiyatın vergi alacağının doğduğu takvim yılını takip eden yılın başından başlayarak beş yıl içinde yapılmasını zorunlu kılan zamanaşımı hükmünü aşmak amacıyla bir yöntem olarak kullanılması, idare hukukunda geçerli olan kanuni idare ilkesi ve hukuki güvenliğin korunması prensibine, dolayısıyla hukuka aykırı olacaktır.
Dosyanın incelenmesinden, 04.12.2010 tarihli Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı Denetim Grup Müdürlüğü yazısıyla vergi dairesi müdürlüğünden, davacı hakkında inceleme başlatıldığı belirtilerek, zamanaşımı süresinin yakınlığı nedeniyle davacının 2005 yılı tüm vergi türlerinin matrahlarının takdiri için takdir komisyonuna intikalinin sağlanmasının istenildiği ve incelemenin vergi denetmenince yapılması sonucunda düzenlenecek vergi inceleme raporlarının takdir komisyonu kararlarına done olması açısından müdürlüklerine gönderileceğinin belirtildiği, bunun üzerine davacının 09.12.2010 tarihli takdire sevk fişiyle takdire sevk edildiği, takdire sevk fişinde sevk sebebi olarak yukarıda belirtilen 04.12.2010 tarihli Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı Denetim Grup Müdürlüğü yazısının gösterildiği, 10.12.2010 tarihli yazıyla davacıdan defter ve belgelerinin ibrazının inceleme elemanınca istenildiği ve bu yazının 13.12.2010 tarihinde tebliğ edildiği, 27.07.2011 tarihli vergi inceleme raporuyla, davacının defter ve belgelerini incelemeye ibraz etmemesi sebebiyle katma değer vergisi indirimlerinin reddi gerektiği belirtilerek matrah takdirinde dikkate alınması gereken vergi farklarının gösterildiği, takdir komisyonunca, başkaca bir inceleme yapılmaksızın raporda belirtilen vergi farkları esas alınarak belirlenen matrah üzerinden dava konusu tarhiyatın yapıldığı anlaşılmıştır.
Olayda, takdire sevk esnasında re’sen tarh nedeninin belirtilmemesi ve incelemenin takdir komisyonunca değil vergi denetmenince yapılmış olması karşısında, yukarıda da açıklandığı üzere, takdire sevk ile zamanaşımının durduğunun kabulüne olanak bulunmadığından, 2005/1. dönemine ait tarhiyata ilişkin ihbarnamenin zamanaşımı süresi dolduktan sonra 23.11.2011 tarihinde tebliğ edilmesi nedeniyle uyuşmazlık konusu vergi tarh zamanaşımına uğramıştır.
Bu nedenle, tarhiyatın kaldırılması gerekirken aksi yönde verilen Vergi Mahkemesi kararında hukuka uyarlık görülmemiştir.
Bu nedenle, temyiz isteminin kabulüne ve Vergi Mahkemesinin kararının kabule ilişkin kısmının bozulmasına, oyçokluğuyla karar verildi.
KARŞI OY
Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, temyize konu mahkeme kararının bozulmasını sağlayacak nitelikte bulunmadığından temyiz isteminin reddi gerektiği görüşüyle karara karşıyız.
vergi hukuku zamanaşımı
KATEGORİLER
BAŞLIKLAR
- 6183 s. K. Kapsamındaki Ödeme Emirlerine Karşı Dava Açma Süresi Değişti
- Kesinleşmiş Vergi Borçları Nasıl Yapılandırılacak?
- Avukatların Defter Tutma Yükümlülüğünde Kağıt Ortamından Elektronik Ortama Geçiş
- ANAYASA MAHKEMESİ VERSUS İLK DERECE MAHKEMESİ – RAUNT 2
- 7101 Sayılı Kanun’da “Torbada Kalan” Hükümler
ETİKETLER
-
6183 s. K m. 35
6183 sayılı kanun
6701 sayılı Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu Kanunu
7061 sayılı kanun
7101 sayılı torba kanun
7351
7351 sayılı kanun
Af kanunu
Anayasa Mahkemesi
Anayasa Mahkemesi Kararı
aralık ayına dair vergisel gelişmeler
balkon kapatma cezası
banka ekspertiz raporu
bireysel başvuru
cezalı tarhiyat
Danıştay Kararı
dava açma süresi
defter belge ibraz etmeme
defter beyan sistemi
e-defter
e-makbuz
e-tebligat
Genel olarak vergi suçları
gerçek kişilerde cezai sorumluluk
insan hakları eylem planı
iş hukuku
işçi alacağı
mali tatil
mali tatilde süreler
Mali tatilde tebligat
mali tatilde temyiz süresi
mevzuat değişikliği
naylon fatura
non bis in idem
ödeme emri
OECD Ülkelerindeki Vergi Suç ve Kabahatleri
özel okul öğretmeni
sahte fatura
SGK alacağı
Şirket ortağı
Şirket Ortağının Şirket Borcundan Sorumluluğu
sosyal güvenlik hukuku
suçla korunan hukuksal değer
suçun faili
suçun mağduru
Taksirle adam öldürme
TCK m. 85
tek suça tek ceza
terimler
torba kanun
transfer fiyatlandırması
tüketici hukuku
tüzel kişilerde cezai sorumluluk
uygulama takvimi
vergi
vergi borcu
vergi borcundan sorumluluk
vergi ceza hukuku
Vergi davası
vergi hukuku
Vergi Hukukunda aylık gelişmeler
vergi iadesi davaları
vergi kaçakçılık suçlarının karışlaştırılması
vergi kaçakçılık suçu
vergi kaçakçılık suçunda iştirak
vergi suçları
vergi usul kanununda tebligat hükümleri
vergide tebligata ilişkin değişiklikler
VTR'nin tebliğ edilmemesi
VUK'ta tebligat
Yapılandırma
yürütmenin durdurulması
zamanaşımı