Hukuki Paylaşımlar

Geçtiğimiz Ayda Vergi Hukuku (Haziran 2021)

• 02.06.2021 tarihli 4061 sayılı Cumhurbaşkanı Kararıyla; yerli ve yabancı film göstermeleri için sıfır olarak belirlenen eğlence vergisi oranının uygulaması, 01/06/2021 tarihinden geçerli olmak üzere 31/07/2021 tarihine kadar (bu tarih dâhil) uzatılmıştır.

• 02.06.2021 tarihli 4063 sayılı Cumhurbaşkanı Kararıyla; kooperatiflere, vakıflara (mazbut vakıflar hariç), derneklere ait taşınmazlara, yabancı devletlere, yabancı kamu idare ve kuruluşlarına, uluslararası kuruluşlara ait diplomatik statüsü bulunmayan taşınmazlara ve Gelir Vergisi Kanununun 70 inci maddesinde yazılı mal ve hakların kiralanması karşılığında bunlara yapılan ödemelerde geçici süreliğine belirlenen tevkifat oranlarının yürürlük süresi 1/6/2021 tarihinden başlamak üzere 31/7/2021 tarihine kadar (bu tarih dahil) geçerli olmak üzere 2 ay uzatılmıştır.

• 03.06.2021 tarihinde yayınlanan 36 No.lu Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ ile;

• Katma değer vergisi tevkifatı uygulaması ile ilgili olarak tevkifat yapmakla sorumlu tutulanlara yönelik yapılan değişikliklere ve sağlık hizmet sunucuları tarafından faturası Sosyal Güvenlik Kurumuna düzenlenmek suretiyle verilen sağlık hizmetlerinde SGK tarafından tevkifat uygulanmayacağına,

• Kısmi tevkifat uygulamasına ilişkin 1.000 TL olan sınırın 2.000 TL olarak yeniden belirlenmesine,

•  Genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri dışında KDV mükellefi olmayan alıcıların tevkifat uyguladığı işlemlerde düzeltme yapılması gerektiğinde söz konusu işlemlerin ne şekilde yapılması gerektiğine,

• Kanunun 13/f maddesindeki kuruluşlara ve yüklenicilerine mal teslim eden ve hizmet veren mükelleflerin iade taleplerinde yaşanan sıkıntıların önlenmesi amacıyla Kanunun 13/f maddesindeki kuruluşların söz konusu mal ve hizmetlerin istisna kapsamında olduğuna dair Gelir İdaresi Başkanlığından uygunluk bildirimi alınması uygulamasına geçilmesine,

•  Taşınmaz ticaretine ilişkin özel matrah uygulamasında, 6362 sayılı Kanun kapsamında faaliyette bulunan gayrimenkul yatırım fonları ile gayrimenkul yatırım ortaklıklarının, Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmelik kapsamında yetki belgesi aranmaksızın, taşınmaz ticaretiyle iştigal eden mükelleflerden sayıldığına,

• Aynı vergilendirme döneminde birden fazla konuda veya işlem türünde iade hakkı bulunan mükelleflerin bunların bazıları için iade hakkını kullanabilip bazıları için bu hakkı kullanmayabileceklerine,

ilişkin değişiklikler ve düzenlemeler yapılmıştır.

• 30/6/2007 tarihli ve 26568 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Seri:A Sıra No:1 Tahsilat Genel Tebliğinde değişiklik yapan Seri:A Sıra No:13 Tahsilat Genel Tebliği ile;

• 3213 sayılı Maden Kanununda yapılan değişiklikler dikkate alınarak maden arama ve işletme ruhsatlarının verilmesi, birleştirilmesi, sürelerinin uzatılması, devir ve intikalleri ile çevreyle uyum bedeli iadelerine ilişkin müracaatlarda, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 22/A maddesi kapsamında ilgililerden vadesi geçmiş borcun bulunmaması şartının aranılacağı açıklanmıştır.

• Gelir İdaresi Başkanlığına vadesi geçmiş borç durumunu gösterir belge talebinin ve bu belgenin ilgiliye veya ödemeyi/işlemi gerçekleştirecek kurum veya kuruluşa gönderilmesinin elektronik ortamda yapılması hususunda zorunluluk getirmeye yetki verilmiş, vadesi geçmiş borç durumunu gösterir belge aranılması uygulamasının; 4603 sayılı Kanun kapsamındaki bankalarda olduğu gibi Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. ve Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası A.Ş.’nin de münhasıran yapım ihaleleri nedeniyle yapılacak ödemelerle sınırlandırılması yönünde düzenlemeler yapılmıştır.

• Borçlular tarafından banka hesabından vergi dairesinin banka hesabına para gönderilmek suretiyle ödeme yapılması halinde, amme alacağının ödeme tarihinin, paranın vergi dairesi hesabına geçtiği tarih olacağı hususunda düzenleme yapılmıştır.

• Tecil faizi oranı ve gecikme zammının tarihsel olarak uygulanan oranlar Tebliğin ilgili yerine işlenmiştir.

• 6183 sayılı Kanunun menkul ve gayrimenkul mal satışlarına yönelik hükümlerinde 15/4/2021 tarihli ve 7316 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunla yapılan değişiklikler çerçevesinde;

   

  • Fiziki veya elektronik ortamda satışa çıkarılacak menkul malın rayiç değerinin 10.000,- liranın üzerinde olması halinde yapılacak menkul mal satışına iştirak edeceklerden menkul mala biçilen değerin %5’i nispetinde teminat alınacağı,
     
  • Mal kendisine ihale olunanın malı almaktan vazgeçmesi üzerine yapılacaklar,
    • Gayrimenkul satış komisyonlarının kimlerden oluşacağı ve çalışma usulleri,
    • Satışa çıkarılacak gayrimenkulün değerine göre yapılacak ilanlar,

hususlarında düzenlemeler yapılmıştır.

• Menkul ve gayrimenkul malların elektronik ortamda satışına ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir.

• Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin 7326 sayılı Kanun 9 Haziran 2021 tarihli ve 31506 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Söz konusu Kanun ile;

• Vergi dairesine ödenmemiş vergi ve diğer borçların tamamı ile bunlara bağlı gecikme zamları ve faizleri yerine Yİ-ÜFE (Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi) oranında güncelleme yapılarak hesaplanan borcun ödenmesi,

• Vergi aslına bağlı cezaların (vergi ziyaı) tamamen silinmesi,

• Vergi aslına bağlı olmayan usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarının %50’sinin silinmesi,

• Ödenmemiş Motorlu Taşıtlar Vergisinin aslı ile bunlara bağlı faizler yerine Yİ-ÜFE oranında güncelleme yapılarak hesaplanan borcun ödenmesi,

• Trafik para cezaları ve diğer idari para cezalarının tamamı ile bunlara bağlı faiz, gecikme faizi ve gecikme zamları yerine Yİ-ÜFE oranında güncelleme yapılarak hesaplanan borcun ödenmesi,

• Öğrenim ve katkı kredisi alacaklarının tamamı ile bunlara bağlı gecikme zamları yerine Yİ-ÜFE oranında güncelleme yapılarak hesaplanan borcun ödenmesi,

• Dava konusu yapılan; vergi tarhiyatları, vergi cezaları ve idari para cezaları gibi ihtilaflarının sulh yoluyla sonlandırılması,

• Vergi incelemesi ve takdir işlemleri devam eden alacakların yapılandırılması,

• Matrah veya vergi artırımında bulunan ve şartları yerine getiren mükelleflere ilişkin olarak vergi incelemesi ve tarhiyatı yapılmaması,

• İşletmede mevcut olduğu hâlde kayıtlarda yer almayan ya da kayıtlarda yer aldığı hâlde işletmede bulunmayan emtia, makine, teçhizat, demirbaşlar ile kasa mevcudu ve ortaklardan alacakların beyan edilmesi ile işletme kayıtlarının gerçek duruma uygun hale getirilmesi,

• İhtirazi kayıtla verilen beyannameler üzerine tahakkuk etmiş olan vergilerin yapılandırılması,

• Yapılandırılan tutarların peşin veya ikişer aylık dönemlerde 36 aya kadar taksitler halinde ödenmesi,

• Peşin ödemelerde Yİ-ÜFE oranında hesaplanan tutardan ayrıca %90 indirim yapılması,

• Trafik para cezaları ve diğer idari para cezalarının peşin ödenmesi halinde asıllarında %25 indirim yapılması,

• Taksitli ödeme seçeneği tercih edilmesi halinde ilk taksitin süresinde ödenmesi şartıyla, ikinci taksit ödeme süresi içinde geri kalan taksitlerin tamamının ödenmesi halinde; 

• Yİ-ÜFE oranında hesaplanan tutardan ayrıca %50 indirim yapılması,

• Trafik para cezaları ve diğer idari para cezaları asıllarında %12,5 indirim yapılması,

• Matrah veya vergi artırımı sonucunda tahakkuk eden vergilerin tamamının ilk taksit ödeme süresi içerisinde peşin olarak ödenmesi durumunda vergilerden %10 indirim yapılması,

• Yapılandırılan borçları anlaşmalı bankaların banka kartı ve kredi kartı ile ödenmesi,

• Uygulanan hacizlerin Kanun kapsamında yapılan ödemeler nispetinde kaldırılması,

• 7256 sayılı Kanunu ihlal etmiş olanlar ve devam eden borçların yeniden yapılandırılması,

• 6183 sayılı Kanun kapsamında tecili devam eden borçların yeniden yapılandırılması,

gibi imkan ve kolaylıklar getirilmiştir.

• Söz konusu yapılandırma kanunundan faydalanmak için  mükelleflerin 31 Ağustos 2021 tarihine kadar başvuru yapılması gerekmektedir.

• Diğer taraftan, 7326 sayılı Kanunun yayımlandığı 9/6/2021 tarihine kadar araç muayenesini yaptırmamış olanların, muayenenin yaptırılması gereken tarih ile Kanunun yayımlandığı tarih aralığına Yİ-ÜFE aylık değişim oranları, Kanunun yayımından muayenenin yaptırıldığı tarih aralığına da aylık %0,75 oranı dikkate alınarak hesaplanacak tutar ile muayene ücretini ödemek suretiyle 31/12/2021 tarihine kadar (bu tarih dâhil) muayenelerini yaptırmaları halinde, muayenede gecikilen süreler için hesaplanması gereken aylık %5 fazlanın tahsilinden vazgeçilecektir. 

• Ayrıca, tam mükellefiyete tabi ve bilanço esasına göre defter tutan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla aktiflerine kayıtlı bulunan taşınmazlar ile amortismana tabi diğer iktisadi kıymetlerini (sat-kirala-geri al işlemine veya kira sertifikası ihracına konu edilen taşınmaz ve iktisadi kıymetler hariç) 31/12/2021 tarihine kadar maddede yer alan kapsam, şart ve hükümlere uymak koşuluyla yeniden değerleme imkanı getirilmiştir.

• Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin 7326 Sayılı Kanun Genel Tebliği 14.06.2021 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanmıştır. Tebliğde, 7326 sayılı Kanun kapsamına giren alacaklar ve bu alacakların yeniden yapılandırılması, matrah ve vergi artırımı ile işletme kayıtlarının düzeltilmesine yönelik hükümlerin açıklamaları yer almaktadır.

• 7326 Sayılı Kanunun 10 uncu Maddesinin Altıncı Fıkrasına (Araç Muayenelerine) Dair Tebliğ 14.06.2021 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanmıştır. Tebliğ ile 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu uyarınca araç muayenelerini yaptırmaları gerektiği halde muayenelerini süresinde yaptıramamış olan araç sahiplerinin, Kanunda belirtilen süre içerisinde muayenelerini yaptırmaları halinde kendilerine sağlanacak kolaylıklar hakkında düzenlemeler yapılmıştır.

• 7327 İcra ve İflâs Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 19.06.2021 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Söz konusu Kanun ile;

   

  • Harçlar Kanunu’nda yapılan değişiklik ile, tahsil edilmesi gereken cins tashihi harcı, ilgili belediyesince yapı kullanma izni harcı ile birlikte makbuz karşılığı peşin olarak tahsil edileceği,
     
  • Emlâk Vergisi Kanunu’nda yapılan değişiklikle de tapu müdürlüklerine, bina ve arazinin devir ve ferağında tapu ve kadastro harcının matrahında dikkate alınan emlak vergi değerinin ve emlak vergisi borcunun bulunup bulunmadığının ilgili belediyesi tarafından sağlanan sistem üzerinden elektronik ortamda sorgulama yükümlülüğü getirilmiş, miras, mahkeme kararı, cebrî icra, kamulaştırma hâlleri ile özel kanunlarda öngörülen diğer hâller hariç emlak vergisi borcu bulunan bina ve arazinin devir ve ferağı yapılamayacağı,

gibi önemli düzenlemelere yer verilmiştir.

• 7326 Sayılı Kanun Kapsamında Gümrük Alacaklarının Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Tebliğ 21.06.2021 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Tebliğde, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre takip edilen gümrük vergileri, idari para cezaları, faizler, gecikme faizleri, gecikme zammı alacaklarının 3/6/2021 tarihli ve 7326 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun kapsamında yeniden yapılandırılarak tahsiline ilişkin usul ve esasları açıklanmıştır.

• Mal ve Hizmetlere Uygulanacak Katma Değer Vergisi Oranlarının Tespitine İlişkin Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanı Kararı 22.06.2021 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girdi. Karar ile; 31/7/2020 tarihinden itibaren KDV oranı %1 olarak uygulanan 30/6/2021 tarihine kadar uygulama süresi uzatılmış olan geceleme hizmetlerinde oran indirimi süresi bu defa 31/7/2021 tarihine kadar uzatılmıştır.

• Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu Kesintisi Hakkında Cumhurbaşkanı Kararı yayınlandı. Karar ile; 21/6/2021 tarihli ve 4091 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile bankalar ve finansman şirketleri dışında Türkiye’de yerleşik kişilerin Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası ve Uluslararası Finans Kurumundan sağladıkları kredilerde Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu kesintisi oranı %0 olarak tespit edilmiştir.

• 4760 Sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununun 12 nci Maddesinin (3) Numaralı Fıkrası Hükmünün, 2021 Yılı Temmuz-Aralık Dönemi İçin Uygulanmaması Hakkında Cumhurbaşkanı Kararı yayınlanmıştır. Karar ile alkollü içkilerin asgari maktu vergi tutarları ile tütün mamulleri ve makaronun asgari maktu ve maktu vergi tutarları hakkında 2021 yılı Temmuz-Aralık dönemi için uygulanmaması sağlanmaktadır.

• 528 no.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği yayınlanmıştır. Tebliğ ile kronik rahatsızlığı bulunması nedeniyle sokağa çıkma yasağı kapsamına giren ve 22/3/2020 ila sokağa çıkma yasağının sona ereceği tarih (bu tarihler dâhil) arasında mücbir sebep halinde olduğu kabul edilenlerin mücbir sebep hallerinin sona erdirilmesine ilişkin hususlara yer verilmiştir.

• 4196 sayılı 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanununun Geçici 93 üncü Maddesinin Birinci, İkinci ve Beşinci Fıkralarında Yer Alan Sürelerin, Bitim Tarihlerinden İtibaren 6 Ay Uzatılması Hakkında Cumhurbaşkanı Kararı yayınlanmıştır. Karar ile 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun;

• Yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının, Türkiye’ye getirilerek serbestçe tasarruf edilebilmesine veya yurt dışında bulunan banka veya finansal kurumlardan kullanılan ve bu maddenin yürürlük tarihi itibarıyla kanuni defterlerde kayıtlı olan kredilerin kapatılmasında kullanılabilmesine,

• Gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerince sahip olunan, Türkiye’de bulunan ancak kanuni defter kayıtlarında yer almayan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile taşınmazların, dönem kazancının tespitinde dikkate alınmaksızın kanuni defterlere kaydedilebilmesine, söz konusu varlıkların da vergiye tabi kazancın ve kurumlar için dağıtılabilir kazancın tespitinde dikkate alınmaksızın işletmeden çekilebilmesine,

ilişkin imkanlar tanıyan Geçici 93 üncü maddesinde yer alan süreler, 30/6/2021 tarihli ve 31527 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 4196 sayılı Cumhurbaşkanı Kararıyla, 6 ay süreyle (31/12/2021 tarihine kadar) uzatılmıştır.

haziran – Aylık Vergi Hukuku Gelişmeleri

Av. Emre Burak Onat

Stj. Av. Ömer Faruk Başaran